Մի փոքր պատմական ակնարկ Հացառատ մասին
Բնակավայրի անվանումը- Հացառատ
Պետությունը - Հայաստանի Հանրապետություն
Մարզը - Գեղարքունիքի մարզ
Բնակավայրի կարգավիճակը - թաղամաս, ք.Գավառ
Հեռավորությունը Երեւանից - 98կմ:
Սեվան երկաթուղային կայարանից - 36կմ:
Սեյսմիկությունը - 8բալ, առավելագույնը 9 բալ:
Ծովի մակերեւույթից բարձր է - 2000 մ:
Մարզի տարածքի առավելագույն բարձրությունը - 3598 մ (Աժդահակ լեռ)
Հացառատ, (Ацарат, Hacarat) Առեղ, Առեղի, Առնեղ, Բաշքյանդ, Մահմատ Աղալու, Մահմեդ Աղալի, Մահմեդ Աղալու, Մամեդ Ադալու Փաշաքանդ,
Փաշաքենդ, Փաշաքենտ, Փաշաքյանդ — Գյուղ ՀՍՍՀ Կամոյի շրջ-ում, Կամո ք-ի հր-արմ մասում, տեղ-տեղ բլրապատ ու գեղատեսիլ հարթավայրում:
Գավառագետի երկու ափերին: Փռված է բավական մեծ տարածության վրա և հրաշալի ամառանոցավայր է։ Գյուղի աղբյուրները վայրկյանում տալիս են 700 լ ջուր:
Հնում կոչվում էր Առնեղ (Առեղ, Առեղի) և մտնում էր Մեծ Հայքի Սյունիք աշխարհի Գեղարքունիք գավառի մեջ: Հացառատ է վերանվանվել 7,12 1945թ։
1962-ից միացված է Կամո քաղաքին և կազմում է նրա թաղերից մեկը: 1831-ին ուներ 464. 1897–ին՝ 2158, 1926-ին 3550, 1939-ին՝ 4000, 1959-ին՝ 4673 հայ բնակիչ:
Զբաղվում են անասնաբուծությամբ , դաշտավարությամբ, ծխախոտագործությամբ , խաղողագործությամբ, սւյգեգործությամթ։
Ունի միջնակարգ դպրոց, ակումբ, մանկապարտեզ, մշտական կինո, բուժտեդամաս: Գ-ի հին եկեղեցին (ս Աստվածածին , 7-րղ դ) գմբեթավոր է,
խաչաձև հատակագծով, կառուցված սև որձաքարից: վերանորոգվել Է 1893 թ և կանգուն վիճակում հասել է մեր օրերը։ Մյուս եկեղեցին նոր է,
կառուցվել է նրան կից և նույնպես կոչվում է Աստվածածին։ Քաոակուսի, երկարավուն շինություն է, կառուցվաձ կարմիր տու-ֆով, ունի փոքր զանգակատուն:
Գ-ի տարածքում , հայտնաբերվել են քանգակազարդ մեդալիոն և բրոնզյա մի շարք իրեր: Այստեղ են ծնվել սոց աշխ հերոսներ Հ. Գրիգորյանը, Մ. Մանուկյանը, Ա. Ջրա– ղացպանզանը:
